Emtiada ayı piyasasının işaretleri geliyor
Bloomberg
refid:14898666 ilişkili resim dosyası
Çelik, hayvan derisi, çuval bezi fiyatlarını da kapsayan The Journal of Commerce emtia endeksi, Mayıs ayında yüzde 57 gerileyerek bundan iki yıl önce yaşanan ve ardından küresel çapta resesyonu getiren Lehman'ın çöküşünden sonra en sert değer kaybını yaşadı.
Hammadde fiyatlarının oluşturduğu endeksin bu sert düşüşünde, Avrupa'daki borç krizinin etkileri ve Çin'in aşırı büyümesini frenlemek için atılan adımlar etkili oldu.
Her ne kadar Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü (OECD), son raporunda 2010 ve 2011 yılları için büyüme tahminlerini yukarı çekse de, geçen sene petrol ve bakır stoklarını artıran yatırımcılar, bu varlıkları Şubat ayından beri en görülen hızlı şekilde ellerinden çıkarmaya başladı.
ABD merkezli madencilik şirketi Freeport-McMoRan Copper & Gold Inc. Nisan ayında yaptığı açıklamada bu sene bakır satışlarının yüzde 7.6 gerileyeceğini ve daha sonra da Çin'in elindeki stokların talebi düşürebileceği öngörüsünde bulunmuştu.
Emtia yatırımları konusunda danışmanlık veren Boston merkezli Curium Capital Advisors LLC'in CEO'su Colin P. Fenton gelişmeler ile ilgili yaptığı değerlendirmede, "Risk alma azaldıkça, beklenen büyüme azalıyor...Emtiaya olan talep olması gerekenden daha az olacak" dedi.
AVRUPA ETKİSİ YENİ BAŞLIYOR
2008 yılında emtia piyasalarında yaşanan sert düşüşü tahmin eden, bir başka ABD merkezli aracılık kurumu Oscar Gruss & Son Inc.'in analistlerinden Michael Aronstein ise Avrupa borç krizin, küresel büyüme üzerindeki etkisini yeni yeni göstermeye başladığına dikkat çekti ve bu sene de yükselmeyeceği tahminini yaptı.
Avrupa Birliği geçen ay, euroda ve bölgedeki borçlu ülkelerin tahvillerinde yaşanan kan kaybını durdurmak için 1 trilyon dolarlık kurtarma paketi kararı almıştı. Bu yardımın karşılığında, bölgedeki ülkelerin bütçe açıklarının azaltılması istenmişti. Ülkelerin harcama kesintileri Çin'den yapılacak ithalatı azaltacağı gibi benzin, alüminyum ve çelik talebini de düşürebilir.
YÜZDE 10 DAHA DÜŞEBİLİR
New Jersey merkezli Equidex Brokerage Group Inc. aracı kurumunun Başkanı Philip Gotthelf de, deflasyon tehlikesiyle karşı karşı olan ekonomi nedeniyle ham madde fiyatlarının yüzde 10 daha düşebileceğini söyledi.
Bu gerileme gerçekleştiği takdirde, 19 hammaddenin vadeli fiyatının dahil edildiği Reuters/Jefferies CRB emtia endeksinin Ocak'ta gördüğü zirveden yüzde 22 aşağı gelecek ve yatırımcıları ayı piyasasının başladığını düşünmeye yöneltecek. Endeks, Mayıs ayında yüzde 8.2 ile son 18 ayın en sert düşüşünü yaşamıştı.